Kwetsbaarheid verminderen en kennis borgen

Hoe zorg je ervoor dat rioleringssystemen ook in de toekomst goed blijven functioneren, ondanks personeelstekorten, hevige regenval en steeds complexere technologie?  Het antwoord ligt in data – en in de juiste partners die helpen die data slim te gebruiken. YP Your Partner speelt daarin een cruciale rol. Samen met experts zoals Kees van Nes, projectleider ‘Meten en Monitoren’ namens 14 gemeenten en 2 waterschappen in Groningen en Drenthe, wordt gewerkt aan toekomstbestendig waterbeheer.

Tussen rioleur en data-analist

Van oorsprong is Kees van Nes afvalwatertechnoloog, met een achtergrond in de IT. Die unieke combinatie maakt hem de ideale schakel tussen de praktijk van het rioolbeheer en de wereld van data-analyse. “Ik snap wat er in het veld gebeurt, maar ik begrijp ook de taal van databases en datastromen,” vertelt Kees. “Dat is essentieel in een project als dit, waarin we systemen verbinden en informatie vertalen naar inzichten.” Het project ‘Meten en Monitoren’ richt zich op het ontsluiten en analyseren van data van zo’n 2.500 objecten, zoals rioolgemalen en bergbezinkbassins. Elke dag worden er bijna een miljoen meetwaarden verzameld, gevalideerd en geanalyseerd. “We kijken niet alleen of een pomp draait, maar ook of die dat op het juiste moment en op de juiste manier doet. Als een pomp dagenlang draait terwijl het droog is, klopt er iets niet.”

Van losse hoofdposten naar één data-taal

Een belangrijke uitdaging is de versnippering in systemen. Elke gemeente werkt met hun eigen hoofdpost – de plek waar de meetgegevens binnenkomen. Binnen het gebied zijn wel acht verschillende leveranciers van deze technologie, waaronder YP Your Partner. “Wij brengen al die data samen in één uniforme database, met consistente eenheden en naamgeving. Alleen dan kun je op systeemniveau analyseren en echt slimme keuzes maken,” legt Kees uit. Daarbij is samenwerking met leveranciers van hoofdpostsystemen zoals CARS van groot belang. “Bij YP Your Partner wordt er bijvoorbeeld gewerkt met vaste standaarden,” zegt Kees. “Zij meten de standen volgens NAP waardoor wij daar geen berekeningen meer voor hoeven te doen. Dat scheelt tijd én voorkomt fouten,” zegt Van Nes. “Daarin zijn ze voorloper.” Voor andere leveranciers werkt dat anders. “Andere systemen meten bijvoorbeeld hoe vol of leeg een put is, maar wij willen in een uniforme taal spreken in onze einddatabase. Meters NAP is dan een logische vertaling, en CARS doet dat al voor ons.” CARS heeft bovendien vroegtijdig ondersteuning voor API’s ingebouwd, waardoor meetgegevens rechtstreeks en actueel ontsloten kunnen worden. Gemeenten profiteren daarvan door sneller te kunnen reageren op ontwikkelingen binnen hun systeem.

Slimmer samenwerken, kennis borgen

Behalve het verbeteren van systemen speelt het project ook in op een bredere uitdaging: het tekort aan vakmensen. “In onze regio komen we minstens 25 rioleurs tekort,” vertelt Kees. “Tegelijkertijd vergrijst het vakgebied. Daarom leggen we kennis vast in studies, tools en dashboards die ook door kleinere gemeenten gebruikt kunnen worden. Zo hoeven zij niet alles zelf uit te vinden.” Ook het standaardiseren van hoofdposten is een belangrijk doel. “Als er landelijke afspraken komen over hoe hoofdposten zijn ingericht, kunnen we data makkelijker combineren en analyseren. Dat helpt niet alleen grote gemeenten, maar juist ook de kleintjes die minder capaciteit hebben.”

De toekomst: voorspellend en veerkrachtig

Waar het ooit begon met simpelweg meten of een pomp aanstond, is de wereld van rioleringsdata razendsnel in ontwikkeling. “Je ziet nu een omslag richting voorspellen: wanneer komt er regen, wat betekent dat voor het systeem, waar zit het knelpunt? CARS en andere systemen bouwen die intelligentie steeds meer in, en wij combineren dat met onze overkoepelende analyse.” Precies daar zit de toegevoegde waarde van samenwerking met partijen als YP Your Partner. “We hoeven niet alles zelf te bouwen. Door goed overleg kunnen we zorgen dat de data die we ontvangen bruikbaar en actueel is – op detailniveau én op systeemniveau.”

Data als sleutel tot veerkrachtig rioolbeheer

Goed waterbeheer draait allang niet meer alleen om buizen en pompen. Het draait om inzicht, samenwerking en het slim inzetten van technologie. Met initiatieven zoals ‘Meten en Monitoren’ laat Kees van Nes zien dat data niet alleen helpt bij het oplossen van problemen, maar vooral bij het voorkomen ervan. 

“We willen kwetsbaarheid verminderen en kennis vasthouden. Want alleen zo kunnen we de systemen van vandaag én morgen goed laten werken.”